Aromataseremmers bij borstkanker: zoals Femara Letrozole en Arimidex tegenover tamoxifen: resultaten uit een reviewstudie
Sommige bijwerkingen doen zich vooral de eerste drie maanden voor en verminderen bij langdurig gebruik. Er zijn verschillende medicijnen die de werking van vrouwelijke hormonen tegengaan (en daarmee de groei van kankercellen remmen). Uw arts heeft u uitgelegd dat u in aanmerking komt voor hormonale therapie.
Het woord ‘hormoon’ komt van het Griekse woord hormaein, dat ‘aansporen, in beweging zetten’ betekent.
Soms schrijft de arts endocriene therapie voor als een neo-adjuvante behandeling, deze behandeling is vergelijkbaar met een adjuvante behandeling.
Daardoor kan er dus (versneld) botontkalking optreden, wat kan leiden tot een verhoogd risico op botbreuken.
Als u last krijgt van bijwerkingen die invloed hebben op uw kwaliteit van leven, geef dit dan door aan uw arts of verpleegkundige.
Ook kunt u last krijgen van vermoeidheid of stemmingswisselingen.
Meestal begin je met anti-hormonale therapie als je klaar bent met de operatie en bestralingen. Als er een reden is voor chemotherapie, dan krijg je die behandeling eerst. Na de chemotherapie begin je dan met anti-hormonale therapie. Hormonen zijn van belang bij de botopbouw en het onderhoud. Door de hormonale therapie wordt de aanmaak van hormonen (oestrogenen) tegengegaan en daardoor wordt er minder calcium opgenomen door de botten.
Wat is de beste hormonale nabehandeling voor borstkanker tijdens de overgang?
Vrouwen met borstkanker kunnen ‘de pil’ beter niet gebruiken. Gebruik daarom bij voorkeur niet-hormonale voorbehoedsmiddelen, bijvoorbeeld condooms of een spiraaltje zonder hormonen. Behandeling met endocriene therapie kan slaapstoornissen geven. Door opvliegers ’s nachts kan uw nachtrust behoorlijk verstoord raken. Ook kunt u last krijgen van vermoeidheid of stemmingswisselingen.
Ongeveer 75% van de borstkankersoorten zijn positief voor de oestrogeenreceptor (ER) en/of progesteronreceptor (PR) 1,2,3. Van deze twee is oestrogeen het belangrijkste vrouwelijke hormoon dat de groei van borstkanker stimuleert. Ten eerste studies waarin patiënten na 2-3 jaar tamoxifengebruik werden gerandomiseerd tussen het voortzetten van tamoxifen of behandeling met een aromataseremmer gedurende in totaal 5 jaar. Deze studies vergelijken sequentiële behandeling van tamoxifen gevolgd door een aromataseremmer met monotherapie met tamoxifen.
Soorten hormoontherapie
In deze folder vindt u eerst algemene informatie over endocriene therapie, daarna volgt meer uitleg over een therapie met een aromataseremmer. Sommige anti-hormonen tegen prostaakanker vergroten de kans op hart- en vaatziekten. Dit zijn medicijnen die de werking van het testosteron op de prostaatkankercellen blokkeren. Daardoor remmen ze de groei van de prostaatkankercellen. Vanaf de eerste menstruatie produceren de eierstokken de geslachtshormonen oestrogeen en progesteron. De hormoonproductie in de eierstokken staat weer onder invloed van andere hormonen die worden geproduceerd in de hersenen.
Het is niet te voorspellen of bij u bijwerkingen optreden. Dan raden wij u aan om deze klachten (uitgezonderd klachten die duiden op trombose of een longembolie of vaginaal bloedverlies) eerst enkele dagen totweken aan te kijken als dat mogelijk is. Vaak verdwijnen de klachten na verloop van tijd weer als uw lichaam gewend is aan de behandeling. Bespreek de bijwerkingen waar u last van heeft in ieder geval ook met uw arts of verpleegkundige. Zij kunnen u tips geven over hoe u de hinder die u van bijwerkingen heeft kunt verminderen. Heb je uitgezaaide hormoongevoelige borstkanker die HER2-negatief is?
Anastrozol, exemestaan en letrozol zijn selectieve aromataseremmers, waarbij gelijktijdige behandeling met hydrocortison niet nodig is. Als u last krijgt van bijwerkingen die invloed hebben op uw kwaliteit van leven, geef dit dan door aan uw arts of verpleegkundige. Zij kunnen dan samen met u bekijken hoe dit het beste aangepakt kan worden en hoe de behandeling zo goed mogelijk kan worden voortgezet. Endocriene therapie heeft mogelijk invloed op uw vruchtbaarheid. In hoeverre hier sprake van is, is afhankelijk van de behandelmethode. Bij verwijdering van de eierstokken is onvruchtbaarheid definitief.
Welke medicijnen krijg je?
Met name ’s ochtends bij het opstaan kunnen de gewrichten pijnlijk en stijf aanvoelen. Als u weer gaat bewegen, nemen de klachten oraal turinabol kopen meestal vrij snel af. Kruidenmiddelen en homeopathische middelen tegen opvliegers kunnen oestrogeenachtige effecten hebben.
Verandering en/of vermindering van de zin in vrijen is een bijwerking van endocriene therapie. Hierdoor kunt u problemen in de seksuele relatie ervaren en minder zin in vrijen hebben. Minder zin om te vrijen betekent natuurlijk niet automatisch dat u minder behoefte heeft aan intimiteit. Ook uw partner kan het soms moeilijk vinden om lichamelijk contact te hebben, bijvoorbeeld omdat hij of zij denkt dat u daar nog niet aan toe bent.
Nieuw aanknopingspunt behandeling borst- en eierstokkanker
Na 3 jaar anastrozol waren 1660 van de geïncludeerde vrouwen ziektevrij. Voor de analyse zijn alleen deze vrouwen meegenomen, omdat na dit moment pas een verschil in behandelduur optrad. De primaire uitkomstmaat van de DATA-studie was de ziektevrije overleving. Secundaire eindpunten waren de algehele overleving, de bijwerkingen van de verlengde behandeling en het optreden van eierstokfunctieherstel na chemotherapie bij een subset van patiënten.
Bespreek de voor- en nadelen van anti-hormonale therapie met je arts
De behandeling met endocriene therapie kan op verschillende manieren worden toegepast, bijvoorbeeld met medicijnen die de aanmaak of werking van bepaalde hormonen remmen of blokkeren. Deze worden ‘antihormonen’ genoemd ofwel endocriene therapie. Omdat de borstkanker bij u hormoongevoelig is, heeft u samen met uw arts besloten dat u wordt behandeld met endocriene therapie (hormoontherapie). Bij u wordt er een therapie met een aromataseremmer toegepast.
Ervaringsverhaal van Annemiek, bij wie die de combinatie van anti-hormonale therapie en haar antidepressiva moeizaam verliep. Daardoor moest ze zorgvuldig de afweging maken of anti-hormonale therapie wel geschikt voor haar was. Medicijnen die je eierstokken tijdelijk stilleggen hebben bijwerkingen, maar het verwijderen van je eierstokken heeft ook gevolgen. Ben je nog niet in de overgang, dan kom je na deze operatie vervroegd in de overgang en kun je last krijgen van overgangsklachten. Bij deze behandeling krijg je medicijnen die ervoor zorgen dat je deze hormonen minder aanmaakt. Of dat hun invloed op de kankercellen minder groot wordt.
Aromataseremmers bij borstkanker: zoals Femara Letrozole en Arimidex tegenover tamoxifen: resultaten uit een reviewstudie
Aromataseremmers bij borstkanker: zoals Femara Letrozole en Arimidex tegenover tamoxifen: resultaten uit een reviewstudie
Sommige bijwerkingen doen zich vooral de eerste drie maanden voor en verminderen bij langdurig gebruik. Er zijn verschillende medicijnen die de werking van vrouwelijke hormonen tegengaan (en daarmee de groei van kankercellen remmen). Uw arts heeft u uitgelegd dat u in aanmerking komt voor hormonale therapie.
Meestal begin je met anti-hormonale therapie als je klaar bent met de operatie en bestralingen. Als er een reden is voor chemotherapie, dan krijg je die behandeling eerst. Na de chemotherapie begin je dan met anti-hormonale therapie. Hormonen zijn van belang bij de botopbouw en het onderhoud. Door de hormonale therapie wordt de aanmaak van hormonen (oestrogenen) tegengegaan en daardoor wordt er minder calcium opgenomen door de botten.
Wat is de beste hormonale nabehandeling voor borstkanker tijdens de overgang?
Vrouwen met borstkanker kunnen ‘de pil’ beter niet gebruiken. Gebruik daarom bij voorkeur niet-hormonale voorbehoedsmiddelen, bijvoorbeeld condooms of een spiraaltje zonder hormonen. Behandeling met endocriene therapie kan slaapstoornissen geven. Door opvliegers ’s nachts kan uw nachtrust behoorlijk verstoord raken. Ook kunt u last krijgen van vermoeidheid of stemmingswisselingen.
Ongeveer 75% van de borstkankersoorten zijn positief voor de oestrogeenreceptor (ER) en/of progesteronreceptor (PR) 1,2,3. Van deze twee is oestrogeen het belangrijkste vrouwelijke hormoon dat de groei van borstkanker stimuleert. Ten eerste studies waarin patiënten na 2-3 jaar tamoxifengebruik werden gerandomiseerd tussen het voortzetten van tamoxifen of behandeling met een aromataseremmer gedurende in totaal 5 jaar. Deze studies vergelijken sequentiële behandeling van tamoxifen gevolgd door een aromataseremmer met monotherapie met tamoxifen.
Soorten hormoontherapie
In deze folder vindt u eerst algemene informatie over endocriene therapie, daarna volgt meer uitleg over een therapie met een aromataseremmer. Sommige anti-hormonen tegen prostaakanker vergroten de kans op hart- en vaatziekten. Dit zijn medicijnen die de werking van het testosteron op de prostaatkankercellen blokkeren. Daardoor remmen ze de groei van de prostaatkankercellen. Vanaf de eerste menstruatie produceren de eierstokken de geslachtshormonen oestrogeen en progesteron. De hormoonproductie in de eierstokken staat weer onder invloed van andere hormonen die worden geproduceerd in de hersenen.
Het is niet te voorspellen of bij u bijwerkingen optreden. Dan raden wij u aan om deze klachten (uitgezonderd klachten die duiden op trombose of een longembolie of vaginaal bloedverlies) eerst enkele dagen totweken aan te kijken als dat mogelijk is. Vaak verdwijnen de klachten na verloop van tijd weer als uw lichaam gewend is aan de behandeling. Bespreek de bijwerkingen waar u last van heeft in ieder geval ook met uw arts of verpleegkundige. Zij kunnen u tips geven over hoe u de hinder die u van bijwerkingen heeft kunt verminderen. Heb je uitgezaaide hormoongevoelige borstkanker die HER2-negatief is?
Anastrozol, exemestaan en letrozol zijn selectieve aromataseremmers, waarbij gelijktijdige behandeling met hydrocortison niet nodig is. Als u last krijgt van bijwerkingen die invloed hebben op uw kwaliteit van leven, geef dit dan door aan uw arts of verpleegkundige. Zij kunnen dan samen met u bekijken hoe dit het beste aangepakt kan worden en hoe de behandeling zo goed mogelijk kan worden voortgezet. Endocriene therapie heeft mogelijk invloed op uw vruchtbaarheid. In hoeverre hier sprake van is, is afhankelijk van de behandelmethode. Bij verwijdering van de eierstokken is onvruchtbaarheid definitief.
Welke medicijnen krijg je?
Met name ’s ochtends bij het opstaan kunnen de gewrichten pijnlijk en stijf aanvoelen. Als u weer gaat bewegen, nemen de klachten oraal turinabol kopen meestal vrij snel af. Kruidenmiddelen en homeopathische middelen tegen opvliegers kunnen oestrogeenachtige effecten hebben.
Verandering en/of vermindering van de zin in vrijen is een bijwerking van endocriene therapie. Hierdoor kunt u problemen in de seksuele relatie ervaren en minder zin in vrijen hebben. Minder zin om te vrijen betekent natuurlijk niet automatisch dat u minder behoefte heeft aan intimiteit. Ook uw partner kan het soms moeilijk vinden om lichamelijk contact te hebben, bijvoorbeeld omdat hij of zij denkt dat u daar nog niet aan toe bent.
Nieuw aanknopingspunt behandeling borst- en eierstokkanker
Na 3 jaar anastrozol waren 1660 van de geïncludeerde vrouwen ziektevrij. Voor de analyse zijn alleen deze vrouwen meegenomen, omdat na dit moment pas een verschil in behandelduur optrad. De primaire uitkomstmaat van de DATA-studie was de ziektevrije overleving. Secundaire eindpunten waren de algehele overleving, de bijwerkingen van de verlengde behandeling en het optreden van eierstokfunctieherstel na chemotherapie bij een subset van patiënten.
Bespreek de voor- en nadelen van anti-hormonale therapie met je arts
De behandeling met endocriene therapie kan op verschillende manieren worden toegepast, bijvoorbeeld met medicijnen die de aanmaak of werking van bepaalde hormonen remmen of blokkeren. Deze worden ‘antihormonen’ genoemd ofwel endocriene therapie. Omdat de borstkanker bij u hormoongevoelig is, heeft u samen met uw arts besloten dat u wordt behandeld met endocriene therapie (hormoontherapie). Bij u wordt er een therapie met een aromataseremmer toegepast.
Ervaringsverhaal van Annemiek, bij wie die de combinatie van anti-hormonale therapie en haar antidepressiva moeizaam verliep. Daardoor moest ze zorgvuldig de afweging maken of anti-hormonale therapie wel geschikt voor haar was. Medicijnen die je eierstokken tijdelijk stilleggen hebben bijwerkingen, maar het verwijderen van je eierstokken heeft ook gevolgen. Ben je nog niet in de overgang, dan kom je na deze operatie vervroegd in de overgang en kun je last krijgen van overgangsklachten. Bij deze behandeling krijg je medicijnen die ervoor zorgen dat je deze hormonen minder aanmaakt. Of dat hun invloed op de kankercellen minder groot wordt.